تحلیل جامعه شناختی گلستان سعدی از نظر طبقه اخلاق و اوضاع اجتماعی

تحلیل جامعه شناختی گلستان سعدی از نظر طبقه، ارزش های اخلاقی و اوضاع اجتماعی موضوع تحقیق حاضر است و هدف از انجام این تحقیق بررسی نحوه ترسیم اوضاع اجتماعی، ارزش های اخلاقی، طبقات و قشربندی زمان نویسنده و همچنین انعکاس اوضاع اجتماعی، ارزش های اخلاقی، طبقات و قشربندی در گلستان سعدی می باشد. دراین تحقیق از روش تحلیل محتوا و از نوع تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. طبق نتایج حاصله تحلیل محتوی گلستان سعدی در باب ها و حکایت های آن 105 مفهوم مرتبط با طبقه توانگران و 73 مفهوم مرتبط با درویشان به زعم محقق شناسایی شد. در این اثر سه گروه یا طبقه ی اجتماعی ایفای نقش کرده: 1.درباریان 2.درویشان و اهل تصوف 3.عامه مردم. با این همه مردم عادی در مقایسه با درباریان و درویشان بسیار کمرنگ تر است . در عصر سعدی قدرت و نفوذ سیاسی در دست درباریان و خانقاهیان بوده از این نظر ساختار درونی گلستان سعدی با ساختار نظام سیاسی و اجتماعی عصر او همخوانی دارد و این نظامهای سیاسی مشروعیت دینی داشته اند البته درویشان و صوفیان در عصر سعدی دارای نفوذ زیادی نزد شاهان و امیران بوده اند. سعدی در گلستان به فضیلت قناعت و فواید خاموشی به عنوان ارزشهای اخلاقی توجه بیشتری نموده است. بطوریکه دو باب از گلستان را به این دو ارزش اخلاقی اختصاص داده است. نتایج نشان میدهد در گلستان سعدی علاوه بر برخی مسائل اجتماعی مثبت از قبیل اعتماد اجتماعی، مشارکت، کم شده فاصله بین اعیان و طبقه فرودست(با همنشینی این دو طبقه) به برخی مسائل اجتماعی منفی از قبیل نیرنگ و تقلب توسط طبقه اعیان و همچنین تا حدودی خشونت و خیانت و خاص گرایی و تملق انعکاس یافته است. کلید واژه: گلستان سعدی، اوضاع اجتماعی، ارزش های اخلاقی، طبقات و قشربندی.